اکو کاردیوگرافی

تعداد بازدید:۵۴۴۲

بخش اکو کاردیو گرافی

بخش اکو کاردیوگرافی مرکزاموزشی . تحقیقاتی ودرمانی قلب وعروق شهیدرجایی . بعنوان یک بخش تصویربرداری مجهز.اولین وبزرگترین مرکز علمی اکوکاردیوگرافی درایران محسوب میشود که ازسال 1380 بصورت یک بخش مستقل شروع به کار نموده است.

قسمت بزرگسالان سالیانه 50000 مورد اکو ترانس توراسیک همراه با تیشوداپلر ویا بدون ان ، 5600 اکوکاردیوگرافی ازراه مری،1000 مورد استرس اکو و 540 مورد اکو داپلر بافتی مخصوص CRTانجام می دهد. همچنین قسمت اکوکاردیوگرافی اطفال سالیانه 27000 مورد اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک،350 مورد اکوکاردیوگرافی از راه مری و بیش از 2500مورد اکوکاردیوگرافی جنینی انجام می دهد.

این بخش همچنین دارای اکوی3 بعدی (3D) می باشد که از پیشرفته ترین روش های انجام اکوکاردیوگرافی می باشد که در تعداد معدودی از مراکز موجود می باشدوسالیانه حدود 1680مورداکومری 3Dانجام میشود.

درحال حاضراین بخش دارای 3 استاد . 3 دانشیار ودو استادیار قلب وعروق بزرگسالان ویک دانشیار ودو استادیار قلب وعروق اطفال این رشته که دارای مدرک فلوشیپ اکوکاردیوگرافی از ایران وتاییدیه های متعدد از مراکزمعتبر خارجی می باشند که به اموزش فلوهای اکو کاردیوگرافی ونیزفلوهای بیهوشی قلب ونیز رزیدنتهای قلب وعروق ورزیدنتهای قلب اطفال اشتغال دارند.

در بخش اکوکاردیوگرافی پژوهشهای تخصصی در زمینه اکوکاردیوگرافی نیز انجام پذیرفته که منتج به چاپ مقالات اصیل در ژورنالهای خارجی وداخلی ونیز case report های متعدد درخصوص بیماریهای نادر شده است.

اکوکاردیوگرافی (اکوی قلبی)

در اکوکاردیوگرافی از امواج صوتی دارای فرکانس بالا (که ما فوق صوت نیزنامیده می‌شود) برای ایجاد یک تصویر متحرک از قلب استفاده می‌شود. امواج صوتی از طریق یک وسیله دستی به نام پروب از روی قفسه سینه یا از راه مری به داخل بدن فرستاده می‌شود. این امواج صوتی ساختارها و مایعات موجود در قلب را مرتعش کرده و اکوها از طریق مبدل (پروب) مجددا دریافت می‌شوند. اکوها در مونیتور به تصاویرتبدیل میشوند.

اکوکاردیوگرام

با استفاده از انواع مختلف روش‌های اکوکاردیوگرافی، پزشک اندازه، شکل و انقباض عضله قلب را مشاهده می‌کند، همچنین نحوه عملکرد دریچه‌های قلب و جریان‌خون در قلب و سرخرگ‌ها را می‌بیند. در طول اکوکاردیوگرافی دو بعدی ساختار و عملکرد قلب مشاهده می‌شوند و اکوکاردیوگرافی داپلر برای ارزیابی جریان خون در درون قلب و شناسایی الگوهای غیرطبیعی جریان خون به‌کار می‌رود.

اگر اکوکاردیوگرافی همراه با یک استرس تست انجام شود، ممکن است مشخص نماید که آیا دیواره قلب بعد از ورزش به خوبی حرکت می‌کند؟ ممکن است در حین ورزش به قسمتی از عضله قلب خون کافی نرسد و کاهش خون‌رسانی در حین ورزش باعث عدم توانایی عضله قلب برای منقبض شدن شود که این حالت با اکوکاردیوگرافی نشان داده می‌شود.

نحوه انجام اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک

اکوکاردیوگرافی هم در مطب پزشک و هم در بیمارستان قابل انجام است. اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک نیاز به آماده‌سازی خاصی ندارد. از شما درخواست می‌شود که لباس‌های رویی خود را درآورید، سپس پزشک یک ژل مخصوص را بر روی سینه شما می‌مالد تا به انتقال جریان کمک کند. پزشک پروب اکوکاردیوگرافی را بر روی قلب و سینه شما گذاشته و آنرا کمی فشار می‌دهد و از شما می‌خواهدکه درجهات مختلف دراز بکشید یا نفس خود را حبس کنید تا تصویر واضح‌تری از قلب در مونیتور دیده شود. کل اکوکاردیوگرافی 15-25 دقیقه به طول می انجامد.

نحوه تفسیر نتایج

ممکن است مجبور باشید برای مشخص شدن نتایج کامل اکوکاردیوگرافی مدتی صبر کنید. اکوکاردیوگرافی به پزشک شما نشان می‌دهد که چگونه حفره‌ها یا دیواره‌های قلب توسط بیماری‌هایی مانند حمله قلبی، فشارخون‌بالا، بیماری پیشین قلبی و یا نارسایی قلب، دچار تغییر شده‌اند.

همچنین اکوکاردیوگرافی پزشک را قادر به تحلیل توان پمپاژ قلب می‌سازد، که پزشک آن را با عبارت کسر جهشی (EF) توصیف می‌نماید . کسر جهشی(EF) طبیعی در حدود 55 تا 65 درصد می‌باشد، یعنی بیش از نیمی از خون موجود در بطن چپ قلب (حفره اصلی پمپ کننده قلب) در هر ضربان قلب به بیرون ریخته می‌شود. اگر این درصد (EF) بسیار پایین باشد، اکوکاردیوگرافی نشان می‌دهد که کجای فرایند پمپاژ قلب ضعیف است، برای مثال اکوکاردیوگرافی ناحیه‌ای از قلب که در اثر حمله قلبی ضعیف شده است را نشان می‌دهد. اکوکاردیوگرافی ممکن است به خصوص در تشخیص برخی از بیماری‌های ژنتیکی که با خطر مرگ ناگهانی همراه می‌باشند ارزشمند است، برای مثال کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک قلب که افزایش ضخامت غیر طبیعی عضله قلب می‌باشد و معمولا در ورزشکاران جوانی که دچار مرگ ناگهانی می‌شونددیده می‌شود.
همچنین اکوکاردیوگرافی وضعیت هر 4 دریچه قلب و نحوه کارکرد آنها را نشان می‌دهد. استفاده از اکوکاردیوگرافی داپلر چگونگی عبور خون از دریچه‌ها را نشان می‌دهد که این خود ممکن است نشانگر ماهیت یک بیماری قلبی باشد، برای مثال برگشت خون به سمت عقب ممکن است نشان دهنده نارسایی یک دریچه باشد. همچنین اکوکاردیوگرافی اطلاعاتی درباره حجم گردش خون به پزشک می‌دهد که ممکن است تحت تاثیر داروهایی مانند دیورتیک‌ها (داروهای ادرارآور) قرار گرفته باشند. همچنین اکوکاردیوگرافی به سوالات زیر پاسخ می‌دهد: چگونه چندین عامل در قلب با هم برهمکنش می‌کنند؟ چگونه درمان‌ها از پس یک نوع ناراحتی خاص برمی‌آیند؟ و برای نگه داشتن فعالیت پمپاژی قلب در بهترین حالت خود، چه اقدامی باید انجام داد؟

اکوکاردیوگرافی از طریق مری

پزشک ممکن است برای شما اکوکاردیوگرافی از طریق مری (TEE) درخواست کند، اکوکاردیوگرافی از طریق مری نوعی از اکوکاردیوگرافی است که برخی از محدودیت‌های اکوکاردیوگرافی معمولی را ندارد. همانطورکه از نام آن پیدا است، اکوکاردیوگرافی از طریق مری با استفاده از یک پروب بسیار کوچک (با قطری کمتر از 1/5 سانتی‌متر) انجام می‌شود. این پروب کوچک وارد مری می‌شود (مری لوله‌ای است که دهان را به معده وصل می‌کند). به جای دیدن قلب از طریق دیواره قفسه سینه، در اکوکاردیوگرافی از طریق مری تصاویرقلب از داخل مری که بسیار به قلب نزدیک می‌باشد، تهیه می‌شوند. شکل خاص قفسه سینه و وزن بدن و سایر موارد ممکن است باعث شوند که روش‌های متداول اکوکاردیوگرافی از قفسه سینه، کمتر مفید باشند.همچنین قسمتهایی ازقلب که به سطح پشتی بدن نزدیکتر هستند به دقت بیشتری ازطریق اکومری دیده می شوند.

حتی‌المقدور از نیمه شب قبل از اکوکاردیوگرافی از طریق مری، از خوردن پرهیز کنید. با اینحال، اگر لازم باشد که فوراً این اکوکاردیوگرافی انجام شود، بهتر است که از4 ساعت قبل از اکو مری چیزی نخورید به این ترتیب بعد از اکو حالت تهوع و استفراغ کمتری خواهید داشت. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید و نحوه مصرف آنها در قبل و بعد از اکو حتماً با پزشک خودتان مشورت کنید.

اکو مری در بیمارستان انجام می‌شود. از آنجایی‌که به شما داروی آرام‌بخش داده می‌شود، لذا باید پیشاپیش ترتیب بازگشت به منزل را بدهید. ابتدا شما برروی یک میز دراز می‌کشید و یک راه وریدی (IV) در بازوی شما تعبیه می‌شود تا از آن طریق داروی آرام‌بخش به شما تجویز شود. سپس تکنسین الکترودهایی را بر روی قفسه سینه شما قرار می‌دهد سردیگر الکترودها به دستگاه مونیتور قلب وصل می‌باشند تا ریتم قلب شما را در طول اکو مری نشان دهند.

بعد از بی‌حس‌کردن گلویتان بوسیله یک اسپری بی‌حس کننده، پزشک به آرامی پروب کوچکی را وارد گلوی شما می‌کند و از آنجا آن را به داخل مری می‌فرستد. این قسمت از اکوکاردیوگرافی از طریق مری ناراحت‌کننده‌ترین قسمت آن است و ممکن است شما احساس تهوع و استفراغ بنمایید. به محض اینکه پروب سرجای خود قرارگرفت،احساس ناراحتی کاهش زیادی پیدا می کند. ممکن است در حین اکو مری نیمه بیدار نگه داشته شوید و پزشک از شما بخواهد که نفستان را در سینه حبس کنید یا به خود فشار وارد کنید، یا سرفه کنید تا بتواند برخی از تاثیرات این مانورها را برروی دیواره ها وحفرات قلبی مشاهده کند.

وقتی‌که اکو مری انجام شد، پروب و راه وریدی برداشته می‌شوند و قلب دیگر مونیتور نمی‌شود. ممکن است در اثر داروی آرام‌بخش احساس خواب‌آلودگی به شما دست دهد. برای کنترل میزان ضربان قلب و فشار خون ممکن است تا چند ساعت در بیمارستان نگه داشته شوید. اغلب اوقات ممکن است به شما توصیه شود که حداقل 2 ساعت صبر کنید و سپس چیزی بخورید، چرا که ممکن است هنوز گلوی شما بی‌حس باشد. بعد از رفع بی‌حسی، ممکن است گلوی شما یکی دو روزی درد داشته باشدوبهتر است شروع خوردن رابامایعات سرد اغاز کنیدو تا 24 ساعت رانندگی نکنید، تا مطمئن شوید که آثار داروهای آرام‌بخش به طورکامل از بدن شما خارج شده‌اندوحتما با همراه خارج شوید

اکوکاردیوگرافی ورزشی (استرس اکو)

درست مانند سایر استرس تست‌ها، یک اکوکاردیوگرافی ورزشی نشان می‌دهد که عملکرد قلب شما به هنگام فعالیت شدید چگونه است. استرس اکو بیشتر اوقات برای تایید یا رد بیماری سرخرگ کرونری قلب انجام می‌شود. تصویر قلب که در حال حرکت توسط استرس اکو ایجاد می‌شود، پزشک را قادر می‌کند که محل انسداد سرخرگ‌های کرونری را تشخیص دهد.
استرس اکوکاردیوگرافی ممکن است در کلینیک های مجهزیا در بیمارستان انجام شود. این بررسی دو بخش دارد: نخست، پزشک در حالی‌که شما بر روی میز معاینه درازکشیده‌اید، یک اکوکاردیوگرافی در حال استراحت (سونوگرافی قلب) را انجام می‌دهد. سپس شما سوار دوچرخه ثابت یا تردمیل می‌شوید و شروع به ورزش می‌کنید تا فعالیت قلب‌تان به حداکثر برسد. اکوکاردیوگرافی دوم درحالی انجام می‌شود که ضربان قلب شما هنوز بالا است. در صورت وجود هرگونه تغییرات ناشی از ورزش در قلب، این بررسی آنها را نشان خواهد داد. برای مثال، در مناطقی از قلب که خون‌رسانی آن به علت انسداد سرخرگ‌های عضله قلب محدود شده است، عضله قلب آن طورکه باید منقبض نمی‌شود. به عنوان یک مثال دیگر، کاهش خون‌رسانی به عضلات قلب در طی ورزش که در حالت استراحت وجود ندارد، بیانگر ناهنجاری‌های قابل برگشت جریان خون می‌باشد. این حالت از بیماری را باید درمان نمود تا از بروز حملات قلبی پیشگیری شود.

در افرادی که نتوانند ورزش کنند به جای ورزش از داروهای خاصی که برای افزایش ضربان هستند استفاده میشود. این داروها تزریقی هستند وعوارض کمی دارند واثرات انها معمولا باقطع دارو به سرعت ازبین می رود. امادرطی تزریق تپش قلب و گرگرفتگی ممکن است احساس شود. پس از قطع دارو چند دقیقه طول میکشد تا ضربان و فشار خون به حد طبیعی برگردند و پزشک تصاویر اکو را در حالت بدون دارو با حالت تزریق دارو مقایسه کند و ازطریق این مقایسه پی به تنگی های عروقی کرونر میبرد.

4. اکوی سه بعدی بوسیله بعصی از دستگاههایی که اکوی مری یا اکوی ترانس توراسیک انجام می شود و می تواند در اندازه گیری حجم قلب بررسی دریچه میترال. بررسی کوشک دهلیز چپ. دریچه ائورت بویژه درمواردی که این اندازه گیری ها نیاز به دقت خاص و بررسی سه بعدی دارد یا قبل ازانجام یک مداخله بر روی قلب ضرورت دارد انجام می شود. ازنظر احساس برای بیمار حس متفاوتی ازاکوی معموا لی ایجاد نمی کند. اما بررسیها برای پزشک نیازبه وقت و تجربه و مهارت خاص دارد.

اکو کاردیوگرافی

آخرین ویرایش۲۵ بهمن ۱۴۰۱