تاریخچه ی انستیتو
انستیتو آموزشی، تحقیقاتی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی یکی از بزرگترین بیمارستانهای قلب در آسیا به شمار می رود. این بیمارستان در سال 1353 با 400 تخت مصوب و 265 تخت فعال، فعالیت خود را آغاز کرد. در بدو افتتاح، بخشهای بستری بیمارستان شاملICU و CCU، داخلی شرقی و غربی، کودکان شرقی و غربی، جراحی شرقی و غربی، خصوصی و بخش سلطنتی (بخش انقلاب فعلی) می شد.
از دیگر بخشهای فعال بیمارستان قلب، اتاق عمل (2 اتاق فعال)، کاتتریسم و آنژیوگرافی، رادیولوژی، آزمایشگاه مرکزی، آزمایشگاه تحقیقات پزشکی، آزمایشگاه تحقیقات تجربی، بخش دیالیز، کتابخانه، داروخانه، فیزیوتراپی، اتوپسی و مددکاری و مدرسه بهیاری بوده است.
در سال 1356 تعداد تختهای فعال به 366 تخت رسید. توضیح اینکه: در این سال بخش خصوصی به 4 بخش خصوصی زنان و مردان تفکیک شده و گنجایش بخش ICU و CCU بزرگسالان به 24 تخت رسید.
طی سالهای 1359 تا 1365 تغییرات کیفی بیمارستان به این شرح بوده است: اضافه شدن بخشهای اورژانس، پزشکی هسته ای، آزمایشگاه تحقیقات، آزمایشگاه تحقیقات تجربی، اکوکاردیوگرافی، دندانپزشکی. همچنین تعداد تختهای بیمارستان به حداکثر ظرفیت پیش بینی شده خود یعنی 400 تخت رسید و درسال 1365 بخش انقلاب با 16 تخت (در زمان جنگ به دلیل مصدومین شیمیایی و مجروحین جنگی) فعالیت خود را آغاز نمود. همچنین در همین سالها خوابگاه شهید اسماعیلی با مساحت 2500 مترمربع مشتمل بر 56 اتاق مجزا با سرویس بهداشتی، جهت اسکان رزیدنتهایی که عموماً از شهرهای دیگر به منظور گذراندن دوره های تخصصی و فوق تخصصی به این مرکز مراجعه می نمودند، در نظر گرفته شد.
آنژیوپلاستی گسترش قابل ملاحظه ای یافت و تا سال 1371 تعداد تختهای فعال بیمارستان تدریجاً به 450 تخت رسید. در ضمن بخش اورژانس بیمارستان در این سال از 10 تخت به 21 تخت با تجهیزات بخش CCU و اتاقهای عمل بیمارستان از 4 اتاق به 6 اتاق عمل افزایش یافت.
در سال 1372 و 1373 بخش Post CCU مردان با ظرفیت 33 تخت و بخش CCU B بزرگسال با 12 تخت، ICU B بزرگسال با 12 تخت و ICU جراحی قلب کودکان با 12 تخت راه اندازی شد که در حقیقت با این تغییرات بیمارستان دارای دو بخش CCU بزرگسال، سه بخش ICU بزرگسال و یک بخش ICU جراحی کودکان گردید، تعداد تختهای بیمارستان به 508 تخت رسید. و همچنین بخش رادیولوژی فعالیت سونوگرافی و بخش اکوکاردیوگرافی فعالیت اکو از طریق مری (TEE) را به مجموعه خدمات خود افزودند.
در سال 1375 با افتتاح بخش CCU C بزرگسال با ظرفیت 12 تخت و تغییرات تدریجی در سایر بخشها، تعداد تختهای فعال بیمارستان به 544 تخت رسید و تعداد اتاقهای عمل از 6 اتاق به 11 اتاق افزایش یافت. همچنین بخش CCU کودکان به ICU طبی کودکان تبدیل شد.
در سال 1376 با افزودن تجهیزات به بخش خصوصی2، این بخش به CCU F تغییر کاربری داد.
در اواخر سال 1378 بخش اکوکاردیوگرافی، فعالیت استرس اکو را به مجموعه خدمات خود افزود و در همان سال کلینیک های پیس میکر، ریسک فاکتور، نوتوانی و کلینیک بررسی سلامت قلب فعالیت خود را آغاز نموده اند.
در سال 1379 و 1380 بخش آنژیوگرافی بیمارستان به بخش پیس میکر و الکتروفیزیولوژی مجهز گردید و همچنین بخش Post CCU زنان با ظرفیت 26 تخت شروع به کار نمود. در این سال کلینیک های فوق تخصصی شامل کلینیکهای: ریه، کلیه (نفرولوژی)، مغز و اعصاب (نورولوژی)، غدد و متابولیسم، پوست و عفونی، فعالیت خود را آغاز نموده اند.
در شهریور سال 1382ساختمان بوعلی سینا با مساحت 5000 متر مربع در 5 طبقه مشتمل بر 53 واحد، 20 واحد یک خوابه و 33 واحد دوخوابه، جهت رفاه حال رزیدنتهای متاهل به بهره برداری رسید.
در سال 1383 واحد سی تی اسکن در بخش رادیولوژی راه اندازی شد.
همچنین در این سال بخش جراحی زنان مجهز به ICU جراحی زنان (با 6 تخت) و جراحی مردان مجهز به ICU جراحی مردان (با 5 تخت) شد. کلینیک بیهوشی نیز در این سال فعالیت خود را آغاز کرد.
در دی ماه سال 1384 بخش ICU G بزرگسال با 8 تخت فعالیت خود را آغاز کرد و در سال 1385 با افزودن 4 تخت، این بخش 12 تخته شد. کلینیک سنکوپ از اردیبهشت ماه 1384 فعالیت خود را آغاز کرد.
در سال 1386 بخش کت لب گسترش پیدا کرد وکت لب اطفال ازکت لب بزرگسال جدا شده و2 اتاق به مجموعه کت لب ها و 1 اتاق به EP lab اضافه شد.
در این سال کلینیکهای فوق تخصصی عروق، پیوند قلب، کنترل فشار خون ریوی،کلینیک بارداری و لیزر پرنوان برای بیماران نارسایی قلب به مجموعه کلینیکهای این مرکز افزوده شد. با توسعه بخش اورژانس 6 تخت به مجموع تختها افزوده و نهایتاً مجموع تختهای فعال بیمارستان به 563 تخت رسید.
در سال 1387 بخشهای داخلی زنان با اضافه شدن 5 تخت از 51 به 56 تخت و جراحی زنان با اضافه شدن 3 تخت از 47 به 50 تخت رسیده و مجموع تختهای بیمارستان به 571 تخت افزایش پیدا کرده است.
همچنین در این سال کلینیکهای فوق تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی، عروق محیطی راه اندازی شد و بخش اکوکاردیوگرافی فعالیت اکو از طریق مری اطفال (TEE) و اکو قلب جنینی را به مجموعه خدمات خود افزود.
در سال 1388 کلینیکهای فوق تخصصی گوارش و فیلم خوانی به مجموعه کلینیکهای این مرکز افزوده شد. همچنین در این سال MRI و سی تی اسکن 256 که مجهزترین CT کشور بود، راه اندازی شد.
در سال 1389 ساختمان شهید باهنر با مساحت 4000 متر مربع در 8 طبقه که شامل 17 واحد یک خوابه و 32 واحد دو خوابه جهت اسکان رزیدنتهای مرکز، راه اندازی شد. که مجموعاً 102 واحد متاهلی در دو ساختمان و 56 اتاق در ساختمانی مجزا جهت پزشکان مجرد، در اختیار رزیدنتها قرار گرفت. با توجه به امکانات ذکر شده این مرکز را در قیاس با مراکز مشابه منحصر به فرد می باشد.
در سال 1390بخش اسکوپی جهت انجام خدمات آندوسکوپی، کولونوسکوپی، برونکوسکوپی افتتاح شد.
همچنین بخش Day Clinic با 5 تخت و بخش New CCU F با 21 تخت، در این سال راه اندازی شد.
در سال 1391 دو بخش خصوصی 1 و 2 بعد از بازسازی و تجهیز به بخش Diplomat با 11 تخت و VIP با 20 تخت تبدیل شدند. بزرگترین ICU جراحی قلب باز کشور با 36 تخت در همین سال افتتاح شد. همچنین بخش CCU G با 28 تخت راه اندازی شد. بخش Post ICU کودکان با 8 تخت نیز در اسفند سال 1391 مورد بهره برداری قرار گرفت.
از دیگر تغییرات سال 1391آغاز انجام پروسیجرهای نورواینترونشن (آنژیوگرافری مغز و نخاع) در بخش کاتتریسم انستیتو قلب و نیز راه اندازی کلینیک سلامت انستیتو قلبمی باشد.
در سال 1392 بخش Post CCU کودکان به ICUP2 و بخش MICU (ICU طبی بزرگسال) به بخش CCU B بزرگسال تغییر کاربری داده اند. همچنین بخش کودکان شرقی اختصاصاً به بیماران جراحی (جراحی قلب کودکان) و بخش کودکان غربی به بیماران داخلی (داخلی قلب کودکان ) تخصیص داده شد.
در بهار سال 1392 در جریان ارزیابی و پایش اعتباربخشی کشوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، این انستیتو موفق به کسب رتبه درجه یک عالی در بین 1000 بیمارستان کشور شده است.
همچنین از اسفند سال 1392، بر اساس مصوبه شورای عالی گسترش و احکام صادره از سوی وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (به شرح پیوست)، این انستیتو با هیئت امناء مستقل، استقلال واقعی خود را کسب نمود.
در سال 1393، کلینیک های تالاسمی، پیوند قلب و نفرولوژی (مجدداً) به مجموعه کلینیکهای این مرکز افزوده شد. از تیر ماه سال 1393 بخش CCU اورژانس به CCU E تبدیل و 14 تخت جهت بستری بیماران اورژانسی تحت عنوان بخش اورژانس راه اندازی شد.
همچنین از شهریور همین سال، بخشICU P3 با 4 تخت راه اندازی و به 12 تخت گسترش پیدا کرد. قابل ذکر است که 4 تخت از تختهای این بخش به خدمات N ICU اختصاص یافته است.
در سال 1394 کلینیکهای: واریس، پای دیابتیک و عروق محیطی راه اندازی شد. کلینیک تست خواب، در بخش Post CCU B، با اختصاص یک تخت در خرداد ماه سال 1394 راه اندازی شد و درنتیجه این بخش از 28 تخت به 27 تخت کاهش پیدا کردبخش CCU G با افزودن 4 تخت جهت بیماران نارسایی قلبی، 32 تخته شد، که با این توسعه، تختهای بستری مرکز به595 تخت، افزایش پیدا کرد. از بهمن سال 1394 یک اتاق به تعداد اتاقهای عمل افزوده شد و تعداد اتاقهای عمل انستیتو قلب به 13 اتاق رسید.
همچنین در این سال، سالن همایش ها و نیز جهت رفاه حال همراهان بیماران، مهمانسرای قلب شهید رجایی در داخل مرکز، بازگشایی شد.
در سال 1395 کلینیکهای عروق، لیزرپوست برای بیماران جراحی (تا پایان سال)، درمان واریس و اعصاب و روان فعالیت خود را آغاز نمودند. بخش الکتروفیزیولوژی بعد از بازسازی، از 3 اتاق به 5 اتاق گسترش پیدا کرد.
در این سال بخش جراحی زنان به بخشPost ICU زنان تغییر کاربری داد. همچنین بخش داخلی مردان از 55 تخت به 54 تخت و درنتیجه مجموع تختهای فعال انستیتو قلب 594 تخت گردید.
در سال 1396، کلینیکهای آنکوکاردیولوژی و ریه کودکان راه اندازی شد.
در بخش Post CCU A تختها از 30 به 33 تخت و بخش ICU P1 از 12 به 14 تخت افزایش داشته اند. در نهایت در سال 1396 این مرکز با 650 تخت مصوب و 599 تخت فعال به عنوان مرکز فوق تخصصی قلب و عروق کودک و بزرگسال در کشور آماده خدمت رسانی می باشد.
در سال 1396 رادیولوژی انستیتو قلب به دستگاه CT اسکن Force که به روزترین دستگاه CT آنژیو و تنها دستگاه در کشور می باشد، مجهز گردید.
در سال 1397 کلینیکهای آمبولی ریه و کلینیک تغدیه راه اندازی شد.
در این سال به علت بازسازی و بهسازی فضاهای ارائه خدمت تعداد 16 تخت از مجموعه تختهای بستری کاسته و ظرفیت نهایی به 583 تخت رسید. بخشهایی که کاهش تخت داشتند عبارت بودند از: داخلی زنان 2 تخت، داخلی مردان 3 تخت، جراحی مردان 9 تخت و جراحی کودکان 2 تخت.
در آذر ماه سال 1398، بخش ICU P5 با 9 تخت و بخش CCU k با 10 تخت راه اندازی شد. نهایتاً تختهای بستری انستیتو قلب به 602 تخت رسید.
در سال 1399به دنبال کمبود فضا و عدم دسترسی های لازم در اورژانس انستیتو قلب، طی یک بررسی، بخش اورژانس سرپایی و تحت نظر و همچنین CCU E، تخریب کامل و با اضافه کردن فضاهای مجاور آن، یک بخش با ساختار جدید و مجهز در حدود 1700مترمربع ساخته و راه اندازی شد.
در این مجموعه برای بیماران قلبی که به اورژانس مراجعه می کنند بدون هیچ مشکلی تمامی اقدامات لازم از قبیل معاینه، اقدامات اولیه، تصویر برداریهای اورژانسی و همچنین آزمایش، در کمترین زمان انجام میگردد.
برای رفاه حال همراهان بیمار، در کنار مجموعه اورژانس، همراه سرا طراحی و ساخته شد.
به دنبال توسعه بخشهای بستری، بخش ICU A با افزایش 4 تخت به 36 تخت، بخش CCU E به 21 تخت، بخش بستری اورژانس به 15 تخت و نهایتاً مجموع بخشهای بستری به 608 تخت افزایش پیدا کرد.
همچنین PET_Scan در بخش تصویر برداری، در سال 1399 راه اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفت.
در اردیبهشت سال 1400 کلینیک ریه کودکان از بزرگسالان تفکیک و به صورت مجزا راه اندازی شد.
در سال 1401 کلینیکهای درد، تنظیم خواب و جراحی توراکس به مجموعه کلینیکهای انستیتو قلب افزوده شد.
همچنین با افزایش 5 تخت در بخش داخلی کودکان، 3 تخت در بخش بستری اورژانس و 1 تخت در Post CCU B ، و کاهش یک تخت از CCU E، مجموع تختهای فعال انستیتو قلب به 615 تخت رسید.