آزمایش های خون و ...

آزمایشگاه

آزمایشگاه مرکز دارای بخشهای مختلفی از جمله : بیوشیمی، انعقادی، هماتولوژی، میکروبیولوژی، بانک خون، سرولوژی، تجزیه ادرار، گازهای خونی و پاتولوژی می باشد که آزمایشات تخصصی زیادی در این بخشها انجام می گیرد. جهت استخراج نتایج از آخرین تکنولوژی ها استفاده می شود.

بخش بیوشیمی به دلیل گستردگی انجام آزمایشات، بزرگترین بخش آزمایشگاه می باشد که آزمایشات متعددی همچون: قند، چربی، تستهای کبدی، تستهای قلبی، تستهای تیروئیدی، هپاتیت، ایدز، پروستات، الکترولیتها و ..... در این بخش انجام می گیرد. دستگاههای پیشرفته و مجهزی نیز در این بخش مورد استفاده قرار گرفته اند که منجر به تولید جوابهای دقیق و سرعت بخشیدن در امر جواب دهی به بیماران گردیده است.

بخش انعقادی به دلیل انجام آزمایش PT  و تستهای انعقادی که برای بیماران قلبی لازم و ضروری است از دیگر بخشهای فعال آزمایشگاه می باشد.

بخش بانک خون از بخشهای حساس آزمایشگاه بوده و تعیین گروه خونی، کراس مچ و آنتی بادی اسکرینینگ از آزمایشات این بخش می باشد.

در بخش هماتولوژی آزمایشات تشخیص و افتراق سلولهای خونی انجام می گیرد.

بخش میکروب شناسی با انجام آزمایشات کشت بر روی انواع نمونه های ارسالی از جمله مایع پلور، مایع مغزی نخاعی، زخم، خلط، ادرار و ........ یکی دیگر از بخشهای آزمایشگاه می باشد که سهم به سزایی در کمک به تشخیص بیماریها دارد.

آزمایشات تشخیص تب مالت، تب حصبه، روماتیسم، سیفلیس و گراویندکس در بخش سرولوژی انجام می شود.

بخش گازهای خونی که به دلیل انجام آزمایشات اورژانس جنب اتاق عمل قرار گرفته است از اهمیت خاصی برخوردار است و آزمایشات الکترولیتی و گازهای خونی در این بخش صورت می گیرد.

بخش پاتولوژی با تشخیص انواع بیماریهای سرطانی از دیگر بخشهای مهم آزمایشگاه می باشد. آزمایش پاپ اسمیر، سیتولوژی مایعات و حفرات سروزی و بررسی آسیب شناسی بافتهای ارگان های مختلف بدن از آزمایشات این بخش محسوب می شود.

آزمایش‌های خونی
به غیر از آزمایش‌های متداول خونی که برای ارزیابی برخی از بیماری‌ها انجام می‌شوند، بعضی از آزمایش‌های خونی برای تشخیص بیماری‌های قلبی عروقی اختصاصی می‌باشند. آزمایش‌های خونی، سطوح چربی‌ها (کلسترول و تری‌گلیسریدها)، آنزیم‌های قلبی (شاخص‌های آسیب بافت قلبی)، محتوای اکسیژن و مدت زمانی که طول می‌کشد تا خون لخته ببندد (زمان پروترومین PT) را نشان می‌دهند. آزمایش‌های جدیدتر خون، آسیب به عضله قلب را در فردی‌که دارای علایمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا سبکی سر است، نشان می‌دهند. این آزمایش‌ها را می‌توان بلافاصله در یک وضعیت اورژانسی برای تشخیص سریع حمله قلبی انجام داد.
در مورد برخی از انواع آزمایش‌های خونی، نظیرآزمایش چربی خون، از شما خواسته می‌شود که در طول شب چیزی نخورید. در مورد بسیاری از آزمایش‌های خونی مربوط به قلب، خون به جای نوک انگشتان اغلب از سیاهرگ و گاهی از سرخرگ گرفته می‌شود.

چربی خون
اندازه‌گیری کلسترول خون، یک آزمایش معمولی و رایج به شمار می‌رود. از اسامی دیگر این آزمایش "پروفایل لیپوپروتئین" یا "پانل چربی" است. در این آزمایش‌ها سطوح کلی کلسترول، لیپوپروتئین‌های با چگالی اندک (LDL یا "کلسترول بد")، لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا (HDL یا"کلسترول خوب") و تری‌گلیسریدها (معمول‌ترین شکل چربی موجود در خون) اندازه‌گیری می‌شوند. این آزمایش‌ها تعیین می‌کند که آیا شما به درمان نیاز دارید؟ و در صورت درمان آیا چک آپ منظم در شما ضروری می‌باشد یا خیر؟
اگر این اندازه گیری‌ها به حد کافی دقیق نباشند، آزمایش پیشرفته‌تری به نام تست چربی هسته‌ای با رزونانس مغناطیسی وجود دارد که می‌توان از آن برای اندازه‌گیری دقیق‌تر و طبقه‌بندی ذره‌های ریز HDL و LDL استفاده کرد. سایر آزمایش‌های جدید، که ممکن است به ارزیابی بیشتر خطر کمک کنند، عبارتند از اندازه‌گیری سطح آپوپروتئین مانند آپوپروتئین B (جزیی از LDL) و آپوپروتئین A-1 (جزیی ازHDL). مفید بودن این آزمایش‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، معمولاً از این آزمایش‌‌ها بیشتر برای تعیین این مورد استفاده می‌شود که آیا افراد مبتلا به سطوح مرزی  HDL و  LDLبه درمان دارویی نیاز دارند یا خیر؟

آنزیم‌های قلب
آزمایش خون به منظور بررسی آنزیم‌های (پروتئینهای) قلبی، (که گاهی‌اوقات آنها را شاخص‌های قلبی نیز می‌نامند، چرا که آسیب به عضله قلب را نشان می‌دهند)، روش مناسبی برای تعیین بسیار زودهنگام آسیب‌های وارده به قلب در اثر حمله قلبی می‌باشد. اگر دچار درد قفسه سینه می‌باشید، پزشکتان ممکن است این آزمایش‌ها را برایتان درخواست کند تا ببیند که آیا آسیبی به قلبتان وارد آمده است یا خیر؟ اگر به علت وجود نشانه‌های هشداردهنده حمله قلبی ، شما به بخش اورژانس مراجعه نمایید، پزشک با استفاده از این روش، احتمال وجود حمله قلبی در شما را بررسی می‌نماید.
مقادیر اندکی از آنزیم‌های قلبی درخون افراد سالم یافت می‌شوند. با اینحال، عضله قلب غنی از این آنزیم‌ها بوده و در اثر آسیب عضله قلبی ناشی ازحمله قلبی، در مقادیر بسیار زیادی در خون نشت می‌کنند. آنزیم‌های قلبی ممکن است در شروع حمله قلبی (یعنی قبل از اینکه حتی شما متوجه شویدکه دچار حمله قلبی شده‌اید) و قبل ازآسیب بیشتر بافت قلبی، وارد جریان خون شوند.
آنزیمی که معمولاً برای تایید وجود آسیب در عضله قلب اندازه‌گیری می‌شود ، کراتین‌کیناز (CK) می‌باشد. انواع مختلف CK در عضلات قلبی و در عضلات اسکلتی یافت می‌شوند. آن نوع آنزیمی که دقیق‌ترین شاخص آسیب قلبی می‌باشد، فرمی از CK معروف به CK-MB می‌باشد. سطح CK-MB یافت شده در خون در حدود 6 ساعت بعد از شروع یک حمله قلبی افزایش می‌یابد و بعد از حدود 18 ساعت به اوج خود می‌رسد. اگر دارای علایمی نظیر درد می‌باشید، بررسی این شاخص‌ها   تعیین می‌نماید که آیا در شما حمله قلبی رخ داده است یا خیر؟
سایر نشانگرهای قلبی به نام تروپونین‌ها (شامل تروپونین I و تروپونین T) در انقباض عضله قلب نقش دارند و شاخص‌های بسیار حساسی نسبت به آسیب عضله قلب می‌باشند. وجود آنها در خون بیمار ممکن است نشان‌دهنده آسیب بسیار ملایمی به قلب باشد و البته این چیزی است که کراتین‌کیناز قادر به نشان دادن آن نمی‌باشد. تروپونین‌ها به آرامی 4 ساعت پس از شروع حمله قلبی شروع به افزایش می‌کنند و ممکن است تا دو هفته در خون فرد به حالت افزایش یافته باقی بمانند.
میوگلوبین شاخصی است که کماکان از آن برای تشخیص آسیب قلبی استفاده می‌شود. این نشانگر نسبت به یک نوع از  CK کمتر اختصاصی است ولی در عین حال دارای مزایایی هم می‌باشد از جمله اینکه جزء اولین شاخص‌هایی است که بعد از حمله قلبی، یعنی تنها 2 ساعت پس از شروع حمله قلبی افزایش می‌یابند. لذا از آزمایش میوگلوبین می‌توان برای تشخیص حمله قلبی در فردی که از درد قفسه سینه رنج می‌برد، استفاده نمود.

هموسیستئین  
هموسیستئین یکی از اسیدآمینه‌های موجود در خون است. پزشکان هموسیستئین را با دقت زیادی بررسی کرده‌اند. فارغ از سن بیمار یا سایر عوامل خطر، سطوح بالای هموسیستئین نشان دهنده خطر بسیار بالایی برای ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی در فرد می‌باشد. برخی از شواهد حاکی از آن می‌باشند که ممکن است هموسیستئین به پوشش سرخرگ‌ها آسیب بزند و باعث ایجاد لخته خون گردد، ولی تاکنون هیچ گونه رابطه علّی و معلولی مستقیمی در این باره پیدا نشده است. گرچه سطوح هموسیستئین درگذشته به شدت به بیماری قلبی ربط داده می‌شدند، ولی اخیراً محققان دریافته‌اند که این ارتباط به آن حدی که آنها درگذشته تصور می‌نمودند، شدید نمی‌باشد. سطح هموسیستئین در خون شما ممکن است تا حدی ارثی باشد، البته تا اندازه‌ای هم به رژیم غذایی‌تان بستگی دارد. در برخی موارد، یک سطح افزایش یافته هموسیستئین ناشی از کمبود ویتامینB12 می‌باشد، لذا لازم است که پزشک از طریق آزمایش خون، سطح ویتامین B12 را نیز اندازه‌گیری نماید.
در صورت وجود سابقه‌ای قوی از بیماری قلبی و همچنین عدم وجود عوامل خطر مشخص مانند کلسترول بالا، فشارخون‌بالا، دیابت و غیره پزشک معالج ممکن است سطوح هموسیستئین شما را نیز ارزیابی نماید. خوردن یک رژیم غذایی غنی از اسیدفولیک و ویتامین‌های ‌گروه B به کاهش هموسیستئین کمک می‌کند. بسیاری از پزشکان معمولاً به افرادیکه در معرض بیماری‌های قلبی قراردارند پیشنهاد مصرف اسید فولیک و ویتامینهای گروه B را می‌دهند. برخی از پزشکان نیز تنها زمانی مکمل‌های غذایی را تجویز می‌نمایند که سطح هموسیستئین افزایش یافته باشد. با این حال، تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که مکمل‌های اسیدفولیک ممکن است باعث جلوگیری از فعالیت فولات‌های طبیعی و ویتامین‌های گروه B شوند که شما در رژیم غذایی‌تان مصرف می‌کنید.

پروتئین واکنش دهنده C
گرچه از کلسترول بالا به خاطر نقشش در ایجاد پلاک در سرخرگ‌ها، اغلب به عنوان یک عامل خطر اصلی بروز حمله قلبی یاد می‌شود، ولی تمام افرادیکه دچار حمله قلبی می‌شوند لزوماً دارای سرخرگ‌های مسدود شده به علت وجود این پلاک‌ها نمی‌باشند. پزشکان نقش التهاب در سرخرگ‌ها را به عنوان یک فرایند مجزا که ممکن است در ایجاد بیماری سرخرگ‌های کرونری دخالت داشته باشد، مورد مطالعه قرار داده‌اند. همچنین ممکن است التهاب مشخص کند که چرا در برخی افراد، یک سرخرگ دوباره پس از انجام آنژیوپلاستی بالونی (که برای بازکردن آن رگ بکاررفته بود) مسدود می‌شود.
التهاب در هرجای دیگری از بدن ایجاد تورم می‌کند. اگر تورم در سرخرگ‌ها رخ دهد، این تورم  میزان جریان خون عضلات قلب را کاهش می‌دهد. وقتی‌که التهاب رخ می‌دهد، بدن ماده‌ای به نام پروتئین واکنش دهنده C می‌سازد. میزان پروتئین واکنش دهنده C در خون (که از طریق آزمایش خون مشخص می‌شود) نماد بسیار خوبی برای پیشگویی بیماری قلبی می‌باشد، بویژه در افرادیکه دارای حملات قلبی بوده‌اند.
تا به امروز هیچ کس نتوانسته مطمئن شود که علت بروز التهاب در سرخرگ‌ها چیست؟ شاید علت بروز التهاب در سرخرگ‌ها یک عامل باکتریایی مانند هلیکوباکتر پیلوری (که باعث زخم‌های گوارشی نیز می‌شود) یا یک عامل ویروسی مانند ویروس هرپس سیمپلکس باشد.
کلامیدیا پنومونیه نوع دیگری از باکتری‌ها است که به عنوان یک عامل محتمل ایجادکننده بیماری قلبی بررسی شده است، اما تاکنون هیچ مدرک روشنی دال بر دخالت این باکتری در بیماری‌های قلبی به دست نیامده است. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که التهاب ممکن است به طوراختصاصی به دیواره سرخرگ آسیب بزند، به طوریکه احتمال تشکیل لخته و در نتیجه انسداد سرخرگ بالا می‌رود. چاقی مفرط و دیابت ممکن است باعث افزایش سطوح پروتئین واکنش دهنده C در خون شوند. در واقع، چربی احشایی یا چربی شکمی بهترین شاخص برای نشان دادن سطح بسیار بالای پروتئین واکنش دهنده C در یک فرد می‌باشند. اگر در معرض خطر متوسط یا بالای ابتلا به بیماری قلبی‌عروقی قرار دارید، اندازه‌گیری پروتئین واکنش دهنده C کمک زیادی برای روند درمانی شما می‌نماید . شما می‌توانید پروتئین واکنش دهنده C را از طریق انتخاب یک رژیم غذایی سالم قلبی و انجام فعالیت بدنی جهت کاهش چربی شکم و همچنین با ترک سیگار کاهش دهید.